AB Komisyonu’ndan Google’a 2.42 Milyar Avro Ceza

AB Komisyonu’ndan Google’a 2.42 Milyar Avro Ceza

AB Komisyonu Google’a AB rekabet kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle 2.42 Milyar Avro tutarında para cezası verdi. Cezanın sebebi olarak; arama motoru Google’ın, pazardaki hakim gücünü kullanmak suretiyle rakipleri karşısında kendi karşılaştırmalı alışveriş hizmetlerine avantaj sağlaması gösterildi.

Google bu eylemlerini 90 gün içinde sonlandırmazsa, hakim şirketi Alphabet’in dünya çapındaki ortalama günlük cirosu’nun %5’ine kadar süreli para cezasına maruz kalabilir.

Komisyon’un rekabet politikasından sorumlu üyesi Margrethe Vestager, konu hakkında şu açıklamalarda bulundu: “Google her daim hayatımızda değişiklik yapan yenilikçi ürün ve hizmetler sunmuştur. Bu işin iyi tarafı. Fakat Google’ın alışveriş karşılaştırma hizmetleri konusundaki stratejisi, tüketicileri kendi ürününü geliştirmek suretiyle rakiplerini geride bırakmak üzerine kurulu değildi. Bunun yerine Google, arama motoru olarak hakim durumunu kötüye kullandı ve kendi alışveriş karşılaştırma hizmetine arama sonuçlarında daha üstte yer vererek, rakiplerinin arama sonuçlarına ulaşım imkanını azalttı. Google’ın bu yaptığı, AB rekabet kurallarına uygun değildir. Böyle davranmakla Google, diğer şirketlerin mevcut durumda rekabet etme ve yenilikçi adım atma şanslarını ortadan kaldırmıştır. En önemlisi ise, Avrupalı tüketicileri yeniliklerin tüm avantajlarından ve hizmetlerin seçim şansından alıkoymuştur.”

Google’ın alışveriş karşılaştırma hizmetleri için benimsediği strateji

Google’ın tüketicilere arama sonuçları sağlayan arama motoruna, Google’ın amiral gemisi gözüyle bakılmaktadır. Google’ın gelirlerinin yaklaşık %90’ı, tüketici aramalarına karşılık gösterilen reklamlardan kaynaklanmaktadır.

2004 yılında, Google Avrupa’da alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarına başta “Froogle” adıyla bilinen ürünü ile girmiş, daha sonra ise 2008 yılında bunun ismini “Google Ürün Arama” olarak değiştirmiştir. 2013 yılından bu yana bu ürün “Google Shopping” adı altında sunulmaktadır. Bu ürün, kullanıcıların; ürün ve fiyatları çevrimiçi olarak karşılaştırmasına ve üreticilerin çevrimiçi mağazaları, platformlar (Amazon ve eBay gibi) ve diğer perakendecilerin de dahil olduğu her çeşit çevrimiçi perakendecilerden fiyat/teklif almasına imkan sağlamaktadır.

Google, “Froogle” ile alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarına girdiğinde, pazarda halihazırda yerleşik birkaç oyuncu bulunuyordu. Google’dan elde edilen güncel bulgulara göre, şirket Froogle’ın pazar performansının nispeten zayıf kaldığının farkındaydı (2006 yılından kalma bir şirket içi belgede “Froogle işi pek yürümüyor.” ifadesi mevcuttu).

Alışveriş karşılaştırma hizmetleri büyük ölçüde rekabetçi işlem trafiğine dayanmaktadır. İşlem trafiği ne kadar çok artarsa, tıklamalar daha çok olmakta ve gelirler de bununla orantılı artmaktadır. Dahası; daha fazla işlem akışı, aynı zamanda alışveriş karşılaştırma hizmetleri vasıtasıyla ürünlerini listelemek isteyen perakendecilerini de cezbetmektedir. Google’ın genel internet aramalarındaki hakimiyeti göz önünde bulundurulduğunda, arama motorunun alışveriş karşılaştırma hizmetlerindeki işlem akışı için önemli bir kaynak teşkil ettiği görülmektedir.

2008 yılıyla birlikte, Google Avrupa pazarlarında alışveriş karşılaştırma hizmetlerini güçlendirmek için stratejisinde radikal bir uygulama değişikliği başlattı. Bu strateji; alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarındaki rekabetten ziyade, Google’ın internet aramalarındaki hakimiyetine dayanmaktaydı.

• Google kendi alışveriş karşılaştırma hizmetine sistematik olarak öncelik vermiştir: buna göre tüketiciler Google arama motorunda Google’ın alışveriş karşılaştırma hizmetlerinin göstermek istediği sonuçlarla ilgili arama yaptıklarında, bunlar arama sonuçlarında en üstte veya en üste yakın yerlerde gösterilmekteydi.
• Google kendi arama sonuçlarında rakiplerinin alışveriş karşılaştırma hizmetlerini önemli ölçüde az yer vermiştir: Rakiplerin alışveriş karşılaştırma hizmetleri, Google’ın arama sonuçlarında Google tarafından dizayn edilen bir jenerik arama algoritmasına göre gözükmektedir. Bu algoritmada yer alan birkaç kriterin sonucunda, rakiplerin alışveriş karşılaştırma hizmetlerine yönelik sonuçlar çok az gösterilmektedir. Eldeki bulgular, en çok tercih edilen rakip hizmetlerin dahi Google’ın arama sonuçlarında ortalama dördüncü sayfada, diğer rakiplerin ise bundan daha da sonraki sayfalarda gözüktüğünü ortaya koymaktadır. Google’ın kendi alışveriş karşılaştırma hizmeti ise, Google tarafından tasarlanan jenerik arama algoritmasına tabi olmadığından, rakip hizmetler gibi arka sayfalarda gösterilme sonucuna maruz kalmamaktadır.

Sonuç olarak; Google’ın alışveriş karşılaştırma hizmeti, kullanıcılara Google’ın arama sonuçlarında daha kolay ulaşmakta iken, rakiplerin bu hizmetleri Google’ın hizmetleri kadar kolay ulaşılabilir değildir.

Komisyon kararına göre, Google Avrupa Ekonomik Bölgesi (EEA) içinde genel internet aramalarında hakim durumdadır. Google bu alandaki hakimiyetini, alışveriş karşılaştırma hizmetleri pazarında kendi sunduğu hizmet lehine avantaj sağlamak suretiyle kötüye kullanmıştır.